กะเพรา สมุนไพรข้างรั้ว

August 24, 2009 by admin
Filed under สมุนไพรน่ารู้

กะเพรา สมุนไพรข้างรั้ว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ocimum sanctum linn.

ชื่ออื่นๆ : กอมก้อ, กอมก้อดง, กะเพราขาว, กะเพราแดง, ก่ำก้อขาว, ก่ำก้อดำ, กอมก้อขาว, กอมก้อดำ

ลักษณะ : กะเพราเป็นไม้ล้มลุก คล้ายกับโหระพา ลำต้นค่อนข้างแข็ง สูงประมาณ 30-60 cm. มีขนเล็กตามใบ ลำต้น ลักษณะเป็นใบเดี่ยว ใบเกาะติดแบบตรงข้ามสลับตั้งฉาก กว้าง x ยาว ประมาณ 2 x 3.5 cm. ใบกะเพราจะมีกลิ่นหอมฉุนและมีรสเผ็ดร้อน ใบมีปลาย แหลมหรือรูปมน โคนใบจะมีมีลักษณะแหลม ขอบจักเป็นฟันเลื่อย ดอกเป็นแบบช่อฉัตร ดอกย่อยคล้ายรูประฆัง มีทั้งชนิดกลีบดอกสีขาวและสีขาวลายม่วงแดง โดคกลีบมีลักษณะเป็นกรวย ผลมีขนาดเล็ก เมล็ดเล็กรูปไข่สีน้ำตาล หากนำไปแช่น้ำ บริเวณเปลือกหุ้มเมล็ดจะพองออกเป็นเมือกข้นๆ ในกะเพรามี คาร์โบไฮเดรต, เส้นใย fiber, โปรตีน, แคลเซียม, ฟอสฟอรัส เหล็ก เบต้าแคโรทีน วิตามินเอ วิตามินบี1 วิตามินบี 2 ในใบกะเพรามีน้ำมันหอมระเหยหลายชนิด เช่น เมทิลคาวิคอล (methylchavicol) โอวิมอล (ocimol) ไลนาลูออล(linalool) แคลิโอฟิลลีน (caryophyllene) ยูจีนอล (eugenol) บอร์มีออล (bormeol) และแคมฟีน (camphene)

กะเพรามีกลิ่นเฉพาะตัวที่ค่อนข้างแรง คนไทยมักนิยมนำมาใช้ในการดับกลิ่นคาวในเมนูอาหารต่างๆ เช่น พวกผัดเผ็ดเนื้อต่างๆ แกงเลียง แกงป่า แกงเขียวหวาน ฯลฯ และสามารถนำใบกะเพรามาทอดให้กรอบแล้วใช้โรยหน้าอาหารได้อีกด้วย ส่วนเมนูยอดนิยมที่เราๆทานกันเป็นประจำก็คงหนีไม่พ้น ผัดกะเพราไก่+ไข่ดาว

สรรพคุณ :

– ใบ ใช้ขับลม แก้อาการปวดท้อง แก้ลมตานซาง แก้จุกเสียดแน่นเฟ้อ แก้คลื่นไส้อาเจียน บำรุงธาตุ

– ราก นิยมใช้รากที่ตากไว้ให้แห้งแล้ว นำมาชงหรือต้มกับน้ำร้อนดื่ม เพื่อแก้โรคธาตุพิการ

– นิยมนำน้ำสกัดมาใช้ ซึ่งมีฤทธิ์ลดการบีบตัวของลำไส้ รักษาแผลกระเพาะอาหาร

– ในเด็กทารก อาจจะใช้ใบสดประมาณ 3-5 ใบ นำมาตำให้ละเอียด ผสมกับเกลือเล็กน้อย ละลายในน้ำผึ้งหรือน้ำต้มสุก หยดให้เด็กกิน เพื่อขับลม

– ในบางตำรา อาจจะใช้กะเพราแก้อาการหอบหืดได้อีกด้วย

– มีฤทธิ์ช่วยลดน้ำตาลในกระแสเลือด

– ช่วยรักษาอาการกลาก เกลื้อน จากเชื้อรา

– มีฤทธิ์ antioxidant ที่จะสามารถช่วยต้านเซลล์มะเร็งได้